مقدمه
ماست ساخته شده از تخمیر باکتریایی شیر می‌تواند منبع مواد مغذی مهمی برای بدن در هر سنی باشد. علاوه بر تأمین مواد مغذی، ماست منبع فعال باکتری‌های مفید است که به هضم غذا کمک کرده و سلامت روده را بهبود می‌بخشد. افزودن مواد مغذی به غذا یک ایده مدرن نیست و معمولاً آرد سفید مورد استفاده در پخت نان و سایر غذاها را با آهن، کلسیم و برخی از انواع ویتأمین‌های B غنی می‌کنند و ویتأمین A را به روغن‌های گیاهی اضافه می‌کنند. البته محصولات غنی شده مانند مواد غذایی تولید شده توسط شرکت‌های صنعتی بین حداقل و حداکثر تأثیر در نظر گرفته می‌شود که با نگاه به میانگین مشکلاتی را ایجاد می‌کند. به عنوان مثال، مقدار ۱۰ میلی گرم روی برای مصرف روزانه کافی است و برای رشد کودکان مفید است، اما مقدار ۴۰ میلی گرم باعث مسمومیت می‌شود.
محصولات غنی شده چه محصولاتی هستند؟
غنی‌سازی محصولات و اینکه آیا مواد غنی شده مفید یا مضر هستند، بحث بسیار مهمی در اصول تغذیه سالم است .غنی‌سازی به دلایل مختلفی رخ می‌دهد.
در فرآیند پخت و پز، اجزای لازم ممکن است از بین بروند. افزودن این قسمت‌های ازبین رفته در پایان کار و بازگرداندن آن نوعی غنی‌سازی است.
افزودن فیبر به آرد سفید نان پیتا و نان لواش نیز نوعی غنی‌سازی است. در برخی موارد، غذا ممکن است حاوی مواد مغذی کمی باشد یا اصلاً مواد مغذی نداشته باشد، بنابراین ما خودمان این مواد را اضافه می‌کنیم. افزودن ویتأمین D و کلسیم به شیر مثال خوبی برای این نوع اضافه کردن مواد مغذی است.
ماست غنی شده بخوریم یا نه؟ به گفته کارشناسان، ماست به عنوان یک محصول لبنی منبع خوبی از پروتئین، کلسیم و پتاسیم است.
خوردن تنها یک وعده ماست به طور قابل توجهی فسفر، پتاسیم، B12، ریبوفلاوین، روی، ید و ویتأمینB5 را افزایش می‌دهد.
با توجه به کمبود و فقر برخی از ریزمغذی‌ها و ویتأمین‌ها در مواد غذایی، می‌توان این کمبود‌ها را از طریق غنی‌سازی در محدوده قابل قبولی قرار داد.
به عنوان مثال، کمبود روی، آهن، کلسیم و ویتأمین D و عوارض ناشی از آن اتفاقات رایجی هستند که می‌توان با یک رژیم غذایی غنی آن را جبران کرد.
محصولات غذایی را معمولا با دو هدف زیر غنی می‌کنند:
- معمولا در فرآوری بسیاری از محصولات غذایی، برخی از مواد مغذی موجود در محصول کاهش یافته و یا از بین می‌روند. فرآیند افزودن این مواد مغذی به محصول را غنی سازی می‌گویند.
- مواد مغذی و ویتامین‌ها برای رشد جسمی و روحی افراد ضروری است و گروهی از افراد ممکن است دچار کمبود شوند و برای جبران این کمبود‌ها این مواد مغذی را به محصولات غنی شده اضافه می‌کنند. معمولا وقتی صحبت از تغذیه به میان می‌آید، این محصولات را غذاهای غنی شده می‌نامند. اما در تعریف کلی هر دو کاربرد مشابهی دارند و غذاهای غنی شده نامیده می‌شوند.
به عنوان مثال، اکثر مردم ایران از کمبود ویتأمین D رنج می‌برند. حتما می‌دانید که نور خورشید مهمترین منبع طبیعی این ویتامین است. اما بیشتر افراد به خصوص خانم‌ها به دلایلی مانند نوع لباس‌شان از نور خورشید محروم هستند. به همین دلیل، مدت‌هاست که در کشور ما صنایع لبنی شیر غنی از ویتأمین D تولید می‌کنند.
همچنین، ماست کلسیویتا کاله که این روز‌ها اغلب به عنوان غنی شده با کلسیم و ویتأمین D تبلیغ می‌شود، در واقع با فرمول غنی سازی این ماست انتظار می‌رود که از پوکی استخوان جلوگیری کند.
آب میوه‌های غنی از کلسیم برای افرادی طراحی شده‌اند که به اندازه کافی لبنیات مصرف نمی‌کنند و بنابراین مستعد کمبود کلسیم هستند.
غنی‌سازی در غذاهایی اتفاق می‌افتد که غذای اصلی انسان هستند. در غیر این صورت هدف غنی‌سازی که اصلاح سوء تغذیه عموم مردم است محقق نخواهد شد.
به همین دلیل ما شاهد محصولات غنی شده به ویژه در میان غلات یا شیر هستیم. وقتی صحبت از محصولات لبنی می‌شود، شیر کم چرب در اولویت غنی سازی قرار می‌گیرد. در حال حاضر در ایران شیر، آب میوه و ماکارونی از در دسترس‌ترین غذاهای غنی شده هستند.
- ۰ ۰
- ۰ نظر